Czy Żydzi świętują sylwestra? Może zadajecie sobie to pytanie…
W judaizmie Nowy Rok zaczyna się pierwszego dnia żydowskiego miesiąca Tiszri, który wypada na jesieni. Obchody Nowego Roku – takie jak znamy je z Europy – nie są typowym zwyczajem w kulturze Żydowskiej. W samym Izraelu sylwester stał się sprawą kontrowersyjną. Dlaczego? Dowiecie się z tego wpisu.
Czy Żydzi świętują sylwestra? Nie, bo to… zwyczaj chrześcijański
Nie wszędzie używa się nazwy sylwester, a pochodzi ona z katolickiego zwyczaju imienin na cześć świętych. Dotarła ona również do Izraela, jej używanie spotyka się z krytyką. Oficjalne źródła administracyjne w Izraelu przez dekady programowo unikały nazwy סילבסטר [silvester]. Jest ku temu kilka powodów.
Obrzezanie Jezusa
Jezus był Żydem. Obrzezanie w kulturze żydowskiej wypada 8 dnia po urodzeniu dziecka, czyli, licząc od Bożego Narodzenia, wydarzenie to wypada właśnie na 1 stycznia! Należy jednak pamiętać, że Jezus nie jest uznawany przez Żydów za Mesjasza, a upamiętnianie wydarzeń z nim związanych może być kojarzone z próbami przymusowej konwersji Żydów na chrześcijaństwo, które miewały miejsce w przeszłości.
Zwyczaj niemiecki
Obchody sylwestrowe wraz z użyciem nazwy sylwester pojawiają się w osadnictwie żydowskim (jiszuw) jeszcze przed powstaniem państwa Izrael. Głównie za sprawą Żydów, którzy dotarli tu z krajów niemieckojęzycznych (np. ucieczka z III Rzeszy) w latach 30. Świętowanie przez Żydów w tych krajach krytykowano jeszcze w Europie: krakowska gazeta המצפה (ha-Micpe) w 1909 roku pisze o Wiedniu. Pojawiały się też uwagi, że papież Sylwester mógł być antysemitą, a tego dnia wówczas było więcej pobić Żydów niż w typowy dzień roku.
Czy Żydzi świętują sylwestra w Izraelu?
Z czasem obchody stawały się coraz bardziej popularne w różnych miastach Izraela Jeden z dziennikarzy Haarec w 1933 r. komentuje to słowami „a więc jednak jesteśmy gojami” (אכן ככל הגויים אנחנו). Zdarzało się, że rabini wycofywali certyfikaty koszerności z hoteli, które organizowały obchody sylwestrowe, traktując je jako pogańskie. Sąd Najwyższy Izraela w 1990 roku rozstrzygnął, że nadawanie i odbieranie koszerności powinno się wiązać jedynie z kwestią jedzenia.
Zwyczaj z ZSRR
Żydzi z byłego ZSRR stanowią sporą część społeczeństwa izraelskiego. Świętem przez nich obchodzonym w Izraelu jest נובי גוד [novi god] z rosyjskiego Новый Год [novɨj ɡot]. Podkreślają, że nie ma znaczenia religijnego i jest związany z kulturą, w której się wychowali. Elementami tego święta są m.in. Dziadek Mróz, wspólna zabawa i choinka (nawet z Gwiazdą Dawida na czubku). W Izraelu można wtedy odebrać wolne z pracy w ramach puli dni w święta religijne.
Zainteresowały Cię sprawy związane z kulturą żydowską? To może czas poznać język hebrajski?
Zaobserwuj nas na facebooku i instagramie, żeby czytać więcej ciekawostek na bieżąco!
